فلز پالادیوم عنصری گرانبها و نادر، سفید رنگ، براق و نقره ای است که شامل مبدل های کاتالیزوری و سلول های سوختی می باشد. این فلز به نام سیاره کوچک نیز معروف بوده و در سال 1830 میلادی کشف شده است. فلز پالادیوم کمیاب تر از پلاتین و طلا است.
معدن پالادیوم در ایالات متحده واقع در معدن Stillwater مونتانا، آفریقای جنوبی، کانادا، روسیه که به عنوان بزرگترین تولید کننده پالادیوم در دنیا محسوب می شود. عناصر تشکیل دهنده پالادیوم عبارتند از: رودیم، ایریدیم، اسمیوم، روتنیم است که جزء دسته پلاتین ها به شمار می رود این فلزات به نام کاتالیزورهای عالی و تسریع کننده واکنش های شیمیایی شناخته می شود.
ویژگی‌های فیزیکی پالادیوم
- جرم اتمی: ۱۰۶٫۴
- رنگ: سفید نقره‌ای متالیک
- ظرفیت: ۱
- عدد اتمی: ۴۶
- نقطه جوش: C° ۲۹۶۳
- نقطه ذوب: C° ۱۵۵۴٫۹
پالادیوم چه خصوصیاتی دارد؟
فلز پالادیوم همانند طلا، دارای خاصیت انعطاف پذیری و چکش خواری است که آن را به تکه ورق نازک یا سیم های نازکی به قطر بیش از یک میلیونیم سانتی متر شکل می دهند.
در اثر حرارت زیاد مقاومت دارد.
کاهش نقطه ذوب پالادیوم در بین تمامیPMC در دمای حدود 2831 درجه فارنهایت ذوب شده و نقطه ذوب طلا در حدود 1948 درجه فارنهایت می باشد.
پالادیوم تا 900 برابر حجم خود را هیدروژن جذب می کند مانند اسفنج عمل می کند، به همین دلیل برای ذخیره و فیلتر هیدروژن بکاربرده می شود.
پالادیوم در حالت عادی با اکسیژن ترکیب شده و در صورتی که آتش بگیرد به شکل پودر در آمده و با بیشتر اسیدها در دمای اتاق واکنش نشان نمی دهد. زمانی که با اسید های گرم ترکیب شده این واکنش را دارد. این فلز زمان گرم شدن با فلور و کلر ترکیب می شود. پالادیوم زمانی که حرارت داده می شود نرم شده و کش می آید عکس این قضیه هم صادق است.
زمانی که پالادیوم را در دمای کم قرار می دهید سرد شده و پالادیوم نرم و انعطاف پذیر سخت و سفت می شود نباید پالادیوم در مجاورت دمای معمولی تحت تاثیر اکسیژن قرار داده شود. این عنصر در مقابل اکسیژن مقاوم بوده و هیدروژن را جذب می کند و تا دمای 900 برابر حجم خود در محیط مناسب حدود 80 درجه سانتی گراد و فشار 1 اتمسفر را به خود جذب می کند.
پالادیوم مانند سایر فلزات پلاتین نادر، زیبا و براقی است که به آسانی لک دار نمی شود از مهمترین ویژگی این فلز برای ساخت زیورآلات و اشیاء قیمتی و هنری استفاده می شود.
فلز پالادیوم
پالادیوم چه کاربردی دارد؟
- امروزه پالادیوم در زندگی روزمره انسان نقش مهمی دارد. در قدیم مردم برای درمان بیماریهایی مانند سل از کلرید پالادیوم به میزان 65 گرم بکاربرده می شود. هر چقدر که این دارو باعث ایجاد موانع زیادی داشت و به مرور جای خود را به داروهای دیگر می دهد. پالادیوم در صنایع متفاوتی استفاده شده که از مهمترین کاربرد این فلز می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- در صورتی که پالادیوم سرعت هیدروژن زدایی و هیدروژن گیری را افزایش دهد به صورت کاتالیزور برای تصفیه نفت بکاربرده می شود.
- استفاده از آلیاژ پالادیوم در جواهر سازی و روکش برای زیورآلات متفاوت را نمی توان نادیده گرفت در طلاسازی اکثراً برای داشتن طلای سفید از آب آن استفاده می کنند. همچنین برای جذب هیدروژن و قدرت بالای پالادیوم برای خالص سازی گازها از پالادیوم حرارت دیده شده همراه با هیدروژن بکاربرده می شود.
- در صنعت خودرو سازی پالادیوم به عنوان مبدلی برای کاتالیزور ها است که باید در نظر داشت در صنعت خودروسازی استفاده از پالادیوم گازهای سمی خارج شده از اگزوز دارای ترکیبات کم خطر یا بی خطری است.
- در مورد پیل های سوختی از پالادیوم استفاده می کنیم تا با ترکیبات هیدروژن با اکسیژن بتوان گرما و الکتریسیته تولید کرد.
- پالادیوم در صنعت پزشکی استفاده های مختلفی می شود مانند: نوارهای تست قند خون
- ساخت تجهیزات و سیستم های سوئیچینگ مخابراتی
- برای ساخت وسایل تزئینی و دکوری و با آبکاری آنها بکاربرده می شود.
- برای ساخت ساعت، ابزارهای جراحی، اتصالات الکتریکی، دندانپزشکی و … بکاربرده می شود.
منابع تولید پالادیوم چیست؟
تولید پالادیوم فقط محدود به استخراج معادن آفریقای جنوبی و روسیه نمی شود از مواردی مانند: کاتالیزور و سایر قطعات و یا ترکیبات شیمیایی که در آنها پالادیوم بکار رفته است بازیافت می کنند پالادیوم در صنایع مختلف به صورت قطعه یا مشتقات آن مانند: پودر پالادیوم، سیم پالادیوم، نمک پالادیوم، ورق پالادیوم و… بکاربرده می شود.
بیشترین ضایعات این فلز در وسایل الکترونیکی مانند بردهای مخابراتی، کامپیوتر، موبایل موجود است. بازیافت پالادیوم ساده و راحت نیست و نیازمند تجربه، تخصص و تجهیزاتی است.
روش بازیافت پالادیوم چگونه است؟
پالادیوم برعکس پلاتین و رودیوم کار می کند و در تیزاب سلطانی به آسانی قابلیت حلال شدن دارد. ذرات زیر آن برای رقیق کردن هیدروکلریک اسید و هیدروژن پراکسید به راحتی حل می شود برای بازیافت پالادیوم در همه ضایعات متفاوت است مثلا برای کاتالیزور بازیافت باید آنها را خرد کرده و سپس اسید کاری یا قابکاری شوند.
فلز پالادیوم
سخن آخر
در این مقاله شما را با یکی دیگر از فلزات با ارزش و گرانبها مانند: پالادیوم و در مورد ویژگی ، خصوصیات، کاربرد، منابع تولید، بازیافت این فلز زیبا و جذاب آشنا کردیم. اکنون که متوجه شدید استخراج این فلز چقدر سخت و پر مشغله است و از نظر اقتصادی دارای ارزش مالی بسیاری است، بنابراین باید برای بازیافت این فلز با ارزش تلاش کرده و بی تفاوت نسبت به ضایعات این قبیل فلزات نباشیم. برای آشنایی بیشتر با خصوصیات و کاربرد فلزات گرانبها مانند استخراج طلا از کامیپوتر می توانید به سایت بازیافت آنلاین مراجعه کنید و مطالب آموزنده آن را مطالعه بفرمایید.
مارا در اینستاگرام دنبال کنید.
